دیواره بلند و انگشتان سرمازده

با توجه به برادر خواندگی وبلاگم با وبلاگ کالاهو بعضا عکسها از وبلاگ فوق برداشت شده اند .

نمیدونم الان شما دارید با چه پیش فرضی ، شروع به خوندن این مطلب میکنید . اما یه حسی بهم میگه که اگر شما در سالهای پیشتر در منطقه علم کوه بودید دارید کمی با سوال یا تعجب به مساله گیر افتادن در دیواره علم کوه یا نیاز به امداد فکر میکنید و اگر یه دیواره نورد بودید هم ؛باز میپرسید آخه چرا؟؟؟

    کلا امسال علم کوه مرداد گرم و کم برفی رو شروع کرد . کسایی که هفته اول مرداد رفتند علم کوه به راحتی صعود کردند . امسال همه ایران گرم بود حتی چند روزی هم به این علت تعطیل شد !!! اما ناگهان حدود ۱۰ مرداد ، ۷ تا ۱۰ درجه هوا خنک شد و کل شبه قاره هند رو رطوبت فراگرفت و این رطوبت که در پاکستان باعث تحت تاثیر قرار گرفتن ۱۴۰۰۰۰۰۰ نفر شده بود کوهنوردی فنی در علم کوه رو هم تحت تاثیر خودش قرار داد .  پیشکسوت های محلی مثل فرضی پدر یا مش عین ا.. میگفتند که این آب و هوا از سال ۱۳۵۶ تا به حال اتفاق نیفتاده بوده . در ادامه میخواهم حاصل مصاحبه هایی رو که با دیواره نوردان مشهدی ، کوهنوردان فداکاری که در شرایط بد به یاری دوستانشان پرداختند و خلبان و کادر پروازی جهت ثبت نام این بزرگ مردان و شرح حادثه انجام دادم بنویسم شاید این مجموعه در نهایت برای ما تجاربی هم به جا بگذاره .

     مجموعه حوادث دست به دست هم داد تا بی سابقه ترین امداد در ایران شکل بگیرد . بی سابقه چه از بعد فنی و چه از نظر هوانوردی و پرواز .

      دیواره نوردان مشهدی

آقای مرتضی غلام پور (سمت چپ)

اولین بار سال ۸۳ دیواره علم کوه را صعود کرده . مسیرهای فرانسویها + ۵۲ ، هاری روست + امیرعلایی و فرانسویها را صعود کرده . در سوابق او دو بار پیمایش غار پراو در سالهای ۸۶ و ۸۸ نیز وجود دارد . به گفته امداد گران او کوهنورد بسیار قوی است ، پس از رسیدن ثابتهای تیم امداد به او ، ۳ ساعت جلوتر از امداد گران و با یک تی شرت به قله میرسد !!!

آقای محمد محمدی (در تصویر سمت راست )

بار اولی است که روی دیواره علم کوه کار کرده .

مراحل صعود :

طبق معمول سحر سر از چادر بیرون میاورند و میبینند هوا خوب و بدون حتی یک لکه ابر است و به قصد صعود مسیر فرانسویها + مشهد + اورال + ۵۲ لهستان قدم روی یخچال علمچال میگذارند . بنا علل مختلف مثل نا مناسب بودن ثابتهای پای گل سنگها کمی دیر به پای مسیر میرسند حدود ۷:۴۵ . به هر دلیل با خراب شدن هوا نمیتوانند به طاقچه قمقمه برسند و مجبور به بیواک در مسیر فرانسویها قبل از طاقچه قمقمه میشوند . بارش حسابی خیسشان میکند . به هرحال در چنین فصلی احتما زیادی دارد طوفان فروکش کند و فردا هوا بهتر خواهد بود .ترکیبی از برف ، باران و تگرک که من خودم در روزهای بعدی نیز لمس کردم ، کارشان را به هم میپیچاند ) .

   روز دوم بعد از آفتاب گرفتن  (آفتاب که به آنها نتابیده بود و آنها دستانشان را دراز میکردند تا کمی آفتاب لای ابرها بروی آنها بتابد ) . بین ساعات ۷:۳۰ الی ۸  سعی در صعود و ورود به قیف بزرگ دیواره میکنند (اینجا در هوای معمولی هم یخبندان و سرد است ) . اما به زحمت میتوانند دو طول صعود کنند و با شروع مجدد بارش و طی یک طول فرود مجبور به بیواک مجدد در شب دوم در طول اول قیف میشوند .

   روز سوم با هماهنگی هم نوردان کف یخچال اقدامی نمیکنند و منتظر تیم امداد میشوند و سعی در حفظ بقایای نیرو و توان خود میکنند . سرمازدگی یک نفر و بی  حسی انگشتان دست و پا یکی از علل تسلیم شدن به تصمیم جهت مدد جستن میشود (نویسنده :کدام غیرت  سه روز شما را روی یک دیواره عمودی و یخ زده زنده نگه میدارد جز حفظ جان هم طناب ؟؟) .

   از جمله نکات مثبت این کرده داشتن وسایل بیواک مناسب دیواره علم کوه بوده : جوراب پر ، کاپشن پر و کیسه بیواک . به گفته خودشان نفر قوی تر خودش را روی نفر سرمازده می انداخته و در حین خواب مدام وضعیت حیاتی خودش و او را کنترل میکرده .

   از آنها در آخرین کلام میپرسم در آن لحظات به چه میاندیشیدید ؟ محمد محمدی صریح و سریع میگوید : "یاد طلب بخشش فقط طلب بخشش " .

       تیم امداد

کف یخچال از سکو تا پناهگاه خرابه همه نگرانند که چه میشود . کهنه کار ترها مثل حسین بلند اختر میدانند که اگر خرس هم باشی سه روز کار و بیواک جانی برای تو نمیگذارد . پس تصمیم به مایه گذاشتن از جان و تخصص خود میگیرند .

حسین بلند اختر سرپرست قهرمان این امداد

   حسین بلند اختر تصمیم میگیرد تیم امداد را از سیاهسنگها به سمت بالای قیف ببرد و با فرود از قیف به امداد بپردازد . اما توصیه خطرناک غلام عمیقی باعث جدا شدن سه نفر از بچه های آرش از او و حرکت آنها به سمت گرده آلمانها میشود ، توصیه خطرناکی که احتمال خطر دیگری را ایجاد میکند ، اما خوشبختانه با حدود ۴ ساعت تاخیر نسبت به تیم سیاه سنگها در صعود بعد از ۱۱ ساعت این تیم گرده به قله میرسد .

   این همزمان با هماهنگی با جواد نظام دوست برای پیگیری اعزام ۴ دیواره نورد تازه نفس از تهران به همراه یک هلیکوپتر است . این تیم توسط هلیکوپتر در ارتفاع حدود ۴۳۰۰ روی قله گردون کوه در اطراف حصار چال پیاده شده و به سمت قله میرود . یک نفر از تیم یعنی حسین کاوکانی در هلیکوپتر میماند برای راهنمایی هلیکوپتر .

اعضای تیم گرده آلمانها :

۱ - مهدی محمد شاهی

۲- وحید دلشاد

۳- مهرداد دانش                                هر سه نفر از باشگاه آرش تهران

اعضای تیم سیاه سنگها :

۱- حسین بلند اختر                       از باشگاه دماوند

۲- احمد میرزایی                           از دانشگاه تهران

۳- مجتبی احمد زاده                     از مشهد

۴- حمید صفر زاده                         از مشهد

۵- سهراب اکبری                          از مشهد (تلفن ماهواره ای داشته )

۶- علی نکوئیان                           از دانشگاه تهران 

۷- حسین صاعدی                        از دانشگاه تهران

۸- سمیرا صمیمی                        کوهنورد آزاد

اعضای تیم هلیکوپتر جز کادر پروازی :

۱- حسین هیزم کار

۲- حسین کاوکانی

۳- حسن گرامی

۴- امید آمحمدی                       کلیه نفرات از باشگاه آرش تهران

 در ساعات انتهایی روز سه شنبه کلیه تیم ها روی قله جمع میشوند . حسین بلند اختر ، حسن گرامی  و امید آمحمدی با ترمیم کارگاهها وارد قیف بزرگ میشوند . برای تقویت کارگاه ها با توجه به در دست داشتن دلر دو رول میکوبند و دو لاین طناب میریزند . تا پاسی از شب گذشته و در تاریکی و سرما دست از کار نمیکشند تا به نفرات میرسند .

    سالم بودن افراد خستگی را از آنها دور میکند . تا ساعت ۴ صبح چهارشنبه عملیات ادامه پیدا میکند تا اخرین نفر از دیواره خارج میشود .

    کلیه نفرات وارد جان پناه خرسان میشوند و منتظر رسیدن هلیکوپتر میشوند !!!! بله هلیکوپتر بناست زیر قله علم کوه بنشیند !! و مینشیند . یک خلبان شجاع رکورد فرود را میشکند و در ارتفاع ۱۴۸۰۰ پایی زیر پناهگاه خرسان مینشیند و تعداد ممکن از نفرات را به پایین حمل میکند .

   با هماهنگی با جواد نظام دوست بنا شده برای تیم سبک بار علم کوه غذا فرستاده شود ولی برای آنها یک کارتن ریکا به جا میگذارند و آنها در گرسنگی محض فقط تا صبح روز بعد با خنده به مایع ظرف شویی سر میکنند و روز بعد از حصار چال به پایین سرازیر میشوند .

     تیم پرواز هلیکوپتر امداد هوایی هلال احمر  

خلبان : کاپیتان عباس گودرزی

او با اشاره به نقل قولی از یک حدیث میگفت : برای من نجات یک انسان ارزشی برابر با نجات یک کشور یا ملت دارد  . با توجه به حادثه اخیر میگفت در کوهستان با هلیکوپتر مراقب دو چیز باشید : ۱ - پره های دم که کم ارتفاعند ۲- ارتفاع کم پره ها در بالای شیب . (نک ماگما)

کمک خلبان : منوچهر تقی بیگی

مهندس فنی : حسین حیدری

مهندس پرواز : محمد تقی بیات

هلیکوپتر : MIL 17

 خیلی از ما بچه که بودیم دوست داشتیم خلبان باشیم . اما خلبان داریم تا خلبان .. . هوای خراب علم کوهوو دیدین ؟؟؟ تو اون هوا ما جرأت  پریدن تو هلیکوپتر نداریم وای به حال نشوندن هلیکوپتر روی یک شیب تند !!!

    اما خلبان عباس گودرزی و همکارانش کاری کردند کارستون در حالی که میدونستند این کار تابه حال نشده و یا احتمال خیلی چیزا هستش . آره هلیکوپتر تا ۶۰۰۰ متر راحت میپره اما نشوندنش یه قضیه دیگس مخصوصا روی دامنه کوه در ارتفاع ۴۷۰۰ متری از سطح آزاد دریا . بچه ها میگفتند اون هلیکوپتر رو در حالی نشونده که همه آلارماش به صدا درومده بوده ...

    اونها از دوشنبه به منطقه کلاردشت اومده بودند و با صبح چهارشنبه میشد سه روز ماموریت . ما که کاری از دستمون برنمیاد ، امیدوارم ارگان مربوطه و هیات کوهنوردی خراسان رضوی و تهران و فدراسیون کوهنوردی ازشون تقدیر کنن . من هم اینجا به عنوان عضو کوچکی  از جامعه کوهنوردی  از این کادر متخصص و شجاع تشکر میکنم .

  جمع کردن ثابتها:

جمع کردن ۷ طناب ثابت قیامتی شد که انشاء ا.. دوستان خودشان گزارش خواهند داد . طناب ثابتها ۱ هفته در قیف بود . تنها مسیر قابل صعود دیواره هم فرانسویها + ۵۲ لهستان بود . همه میرفتند تا قیف و بعدش یا علی از تو مدد ، طناب ثابت تا بالا . حسین بلند اختر که وضع رو اینجوری دید ، احساس خطر کرد . خطرات طناب خیس و یخ زده و قیف یخ بندان . یکی میگفت بین یومار زدن و در کارگاهها از سرما  و خستگی خوابش میبرده !!! خلاصه با یک تیم شامل عامر ازوجی ، امید صافی و مهدی هنرمند و ... به سمت سیاه سنگ ها و علم کوه رفت تا ثابت را جمع کند و این وسط دچار برق هم شدند ، که امیدوارم گزارشش رو خودشون بنویسند .

تحلیل های کنار گود :

۱- بعد از سالیان بد نیست فدراسیون کوهنوردی تمهیدی بیاندیشد تا یک کرده آماده امداد گر در یک ماه فصل صعود در علم کوه ثابت بایستد . فکر نمیکنم هزینه زیادی داشته باشد ، حتی به اندازه یک گزارش برنامه هم نیست ، شاید برای عده کوچکی درآمد اندکی با درج تشویق کوچکی در سوابق هم باشد ، که جای امیدواریست .

۲- گاها تصمیم به فرود بد نیست ، هرچند شاید خودم هم جای این دیواره نورد ها بودم همین تصمیم را میگرفتم .

۳- پایین دادن ، بهتر از بالاکشی است ، مخصوصا اگر هلیکوپتری در کار نباشد . تحلیل بیشترش با خودتون .

۴- چرا سکوت خبری بعد حادثه حکم فرما میشه و همه چیز فراموش میشه ؟؟؟

۵- دیواره علم کوه یک دیواره جدی در ارتفاع بالا از سطح دریاست و صعود با لوازم کامل بیواک و آشنایی با فنون بیواک و گنجاندن بیواک در تمرینات آمادگی الزامیست (تصور کنید این دوستان اگر لوازم بیواک نداشتند چه میشد ؟)

۶- احساس میکنم در طرح درسهای کوهنوردی جای بیواک خالیست .

۷- سایتهای هواشناسی خارجی (حتی اون ۲۰ دلاریه ) به علت نداشتن پایگاه زمینی در ایران ، پیش بینی هایشان معمولا کاری میکند تا ما  حسابی به گه بخوریم .. ، اما توجه به میزان رطوبت منطقه روی نقشه های ماهواره ای سازمان هواشناسی ایران بهتر است .

۸- طبق مشاهدات کلا فصل صعود علم کوه طی ۴ سال گدشته کمی جلوتر افتاده و اواخر تیر و اوایل مرداد بهتره .

۹- در گردشی در کلاردشت فهمیدم چقدر پرواز هلیکوپتر روی منطقه معنی بدی میدهد و چقدر مردم نگران کوهنوردان هستند . دم همشون گرم .

۱۰ - امیدوارم همتون صعودهای خوب و بی خطری داشته باشید . یادتون نره برای صعود دیواره بد نیست کمی طناب پلاستیکی و یک حلقه اضافه برای شرایط اضطراری کف یخچال داشته باشید . ثابتهای گل سنگها باید عوض شوند و در حال حاضر وضع بدی دارند . دیگران کاشتند شما خوردید و شما بکارید دیگران بخورند .